Herken je dit? Het hele jaar heb je geen last van je stem, maar in de weken na de zomervakantie krijg je ineens last van je keel en raakt je stem sneller vermoeid. Heel vervelend natuurlijk, maar helemaal niet gek! Voor de vakantie heb je een bepaalde belastbaarheid opgebouwd met je stem en dan heb je ineens een aantal weken rust. In deze weken wordt je stem veel minder belast dan wanneer je de hele dag voor de klas staat.
Vergelijk het maar eens met sporten. Voor de vakantie trainde je trouw 3 keer per week en kon je wel 70 squats achter elkaar doen! Tijdens de vakantie van 4 of 6 weken heb je wellicht gefietst en gewandeld, dus je bent lekker actief geweest. Maar na de vakantie pak je het sporten weer op en ben je al uitgeput bij 40 squats. Hoewel je bij zowel squaten als wandelen en fietsen je beenspieren gebruikt, is het een hele andere belasting.
Zo is het ook met je stem, en daarom geef ik je in deze blog 5 stemtips om het nieuwe schooljaar te starten zonder keelpijn.
Je kunt je stem in topconditie houden door bijvoorbeeld te blijven zingen, bubbelen (laxvox) en liptrillen. Tijdens het zingen ben je eerder geneigd om je stem op de juiste manier te ondersteunen met een constante ademstroom. Ook is zingen intensiever dan spreken. Gezellig kletsen tijdens je vakantie of op een festival meezingen is helaas niet de juiste voorbereiding. Daarnaast kun je ook oefeningen doen om je articulatie en resonantie te verbeteren zoals tongtwisters en glijtonen tijdens het bubbelen en liptrillen. Zo blijft je stem flexibel en bereid je hem voor op de komende lessen.
Zorg ervoor dat je in de laatste week van de vakantie je stem alvast goed klaarstoomt en dus traint. Begin rustig met stemoefeningen en breng geleidelijk aan meer spreken en zingen in je routine. Hierdoor geef je je stem de kans om weer te wennen aan de belasting van het lesgeven. Je kunt bijvoorbeeld alvast je lesplannen hardop voorlezen of voorlezen uit een boek en ondertussen letten op je ademhaling, articulatie, gemak van spreken en draagkracht.
Wees je bewust van je valkuilen tijdens het spreken: Let op je spreektempo, articulatie en stemvolume. Soms kunnen we onbewust in oude gewoonten terugvallen, dus houd je stemgebruik kritisch in de gaten. Zorg ervoor dat je duidelijk en verstaanbaar spreekt, zonder te schreeuwen of je stem te forceren. Gebruik ook bewust pauzes en ademhalingen om je stem rustmomenten te geven tijdens het spreken.
Plan wat meer rust in tijdens je lessen, indien mogelijk. Dit geeft je stem de nodige momenten van herstel en voorkomt overbelasting. Denk bijvoorbeeld aan momenten waarop je leerlingen zelfstandig werken, groepswerk doen of tijd besteden aan stil lezen. Deze momenten kunnen niet alleen dienen als rustpauze voor je stem, maar ook als waardevolle leermomenten voor je leerlingen. Bovendien kunnen ze helpen bij het creëren van een rustige en geconcentreerde sfeer in de klas. En grijp je kans om tijdens deze momenten ook even wat te drinken.
Vind de juiste balans tussen belasting en ontspanning aan het begin van het schooljaar. Het kan verleidelijk zijn om meteen vol gas te geven, maar vergeet niet om voldoende rust en ontspanning in je dagelijkse routine in te bouwen. Wil je stemklachten voorkomen dan is het belangrijk om na schooltijd voldoende tijd te nemen voor ontspanning en zelfzorg, zodat je stem de kans krijgt om te herstellen. Kijk bijvoorbeeld eens naar de verdeling van de week; heb je naast veel lesgeven ook nog een festival of een verjaardag staan? Dan wordt je stem extra belast en minder tijd om te herstellen. Goed slapen, voldoende hydratatie en goed stemgebruik ondersteunen je stem. Neem je stem serieus want het is als beroepsspreker je belangrijkste instrument.
Neem contact met mij op voor een vrijblijvende kennismaking.
Ik denk graag met je mee en kan je persoonlijk advies geven om je stem gezond en krachtig te houden tijdens het nieuwe schooljaar.
Met deze stemtips kun je goed voorbereid en met een gezonde stem het nieuwe schooljaar in gaan. Geniet van de vakantie en maak je stem klaar voor een succesvolle en stemklachtenvrije start van het schooljaar!
Laat je horen!
Vrolijke groet, Roos van den Broek
Grappig hè? Op school leer je wel hoe je een presentatie moet maken, maar niet echt hoe je die presentatie kunt geven! En al helemaal niet hoe je je stem en articulatie in jouw voordeel kunt gebruiken. Hoe vaak heb jij al naar iemand geluisterd die waarschijnlijk een goed verhaal had maar waar je niks van mee hebt gekregen?
